کلمه COMFAR اختصار عبارت انگلیسیComputer Model for Feasibility Analysis and Reporting «مدل کامپیوتری برای آنالیز امکانسنجی و گزارشگیری» است. این برنامه توسط واحد ارزیابی اقتصادی بخش عملیات یونیدو در سال 1979 در نیویورک تهیه و تدوینشده است.
مدل اصلی برنامه کامفار با استفاده از زبانهای برنامهنویسی پاسکال و C که قریب به 50.000 خط (معدل یک کتاب 2500 صفحهای) میشود توسط یک گروه 7 نفره در مدت یک سال و نیم طراحی شده است. در تهیه برنامه کامپیوتری کامفار از تجربیات بیش از 30 کمیته ارزیابی اقتصادی کشورهای مختلف بهره گرفتهشده است و پس از طی 3 سال دوران آزمایشی و رفع اشکالات، برای اولین بار در سال 1983 به بازار عرضه گردیده است. هزینه تهیه برنامه کامفار (COMFAR) بالغ بر یک و نیم میلیون دلار بوده و هماکنون بیش از نیم میلیون نسخه از آن در سراسر جهان و به 15 زبان (ازجمله انگلیسی، فرانسوی، آلمانی، چینی، هلندی، ایتالیایی، عربی، روسی، پرتغالی، اسپانیایی و غیره) در حال بهرهبرداری است.
نسخه اول کامفار (COMFAR) سال 1983 و نسخه 1. 1 آن در نوامبر 1984 به بازار عرضه شد و به دلیل استقبال از آن، نسخه 2 و 2، 1 آن در سالهای 1986 و 1989 ارائه گردید.
اهداف برنامه کامفار (COMFAR)
زمانی که ایدههای متفاوت جهت سرمایهگذاری و انتخاب مطرح گردید، سرمایهگذاران به دنبال راهحلهای مختلفی بودند تا بتوانند بهترین تصمیم را بگیرند؛ اما وجود پارامترهای فراوان (بیش از 4000 متغیر) محاسبات را گاها آنقدر پیچیده میکرد که تصمیمگیرندگان از نتایج آنها اطمینان لازم را نداشتند. از طرف دیگر نگرشهای متفاوت به یک موضوع خاص، باعث میشد تا نتایج یکسان حاصل نشود. بهعبارتدیگر در مورد یک طرح، برخی از محاسبات طرح را اقتصادی جلوه میداد و بعضی دیگر کلاً آن را رد میکرد. این موضوع سبب شد تا متصدیان به فکر استاندارد نمودن تعاریف و محاسبات افتادند؛ اما مشکل اصلی یعنی پیچیدگی عملیات محاسباتی هنوز باقیمانده بود. برای حل این مشکل، کمیتهای در UNIDO برای استاندارد و کامپیوتری کردن همزمان ارزیابی اقتصادی طرحها تشکیل شد و نهایتاً برنامه کامفار(COMFAR) تهیه و به بازار عرضه گردید.
الف – نرمافزار کامفار:
طرح تجاری و پیشبینی درآمد و برآورد هزینه پروژههای صنعتی، معدنی، کشاورزی، زیربنایی، دریانوردی و... با استفاده از نرمافزار کامفار (COMFAR) انجام میپذیرد.
نرمافزار تخصصی کامفار (COMFAR) یک برنامه کامپیوتری است که از طرح تحقیقات قبل از بهرهبرداری حمایت میکند و استفاده از آن سازماندهی و محاسبه گزارشها مالی و اقتصادی را آسان میسازد.
نرمافزار کامفار (COMFAR) بر اساس مطالعات امکانسنجی و یا به عبارتی توجیهپذیری و یا قابلاجرا بودن و یا نبودن طرح و مطالعات فرصتیابی برای هر طرح صنعتی و معدنی طراحی گردیده است. نتایج نرمافزار کامفار (COMFAR) بیانگر جذابیت اقتصادی طرح بر اساس محدود و یا نامحدود بودن بودجه اقتصادی سازمان مجری است.
ب- ورودیهایی نرمافزار کامفار (COMFAR):
- تعریف پروژه
- برنامهریزی زمانی (فاز ساخت، فاز بهرهبرداری)
- محصولات
- واحدهای پولی (واحد پول داخلی، واحد پول خارجی)
- تورم (داخلی، خارجی)
- مشارکتها (داخلی، خارجی)
- تنزیل (نرخ تنزیل کل سرمایهگذاری، نرخ تنزیل سهامدار)
- هزینههای ثابت سرمایهگذاری شامل: (خرید زمین، محوطهسازی و بهبود زمین، کارهای عمرانی و ساختمانها، ماشینآلات و تجهیزات کارخانه، تجهیزات خدماتی و جانبی کارخانه، حفاظتهای زیستمحیطی، هزینههای سربار، هزینههای قبل از بهرهبرداری و هزینههای پیشبینی نشده)
- هزینههای تولید شامل: (مواد خام، ملزومات کارخانه، یوتیلیتی، انرژی، قطعات یدکی مصرفشده، تعمیرات و نگهداری، حق امتیاز، دستمزد، مالیات، هزینه سربار کارخانه، هزینههای اداری، هزینههای اجاره بلندمدت، هزینههای بازاریابی)
- برنامه فروش (فروش داخلی، فروش خارجی)
- سرمایه در گردش (موجودی کالا، مطالبات، تنخواه)
- منابع تأمین مالی (یارانه، آورده سهامدار، وام کوتاهمدت و درازمدت)
- مالیات، یارانه
ج- خروجیهای نرمافزار کامفار (COMFAR):
- بررسیهای مالی
- برآورد سرمایهگذاری ثابت
- برآورد سرمایه در گردش
- برآورد هزینه سالیانه تولید
- برآورد استهلاک سالیانه سرمایهگذاری
- برآورد کل سرمایه موردنیاز طرح
- برآورد قیمت تمامشده به تفکیک هزینهها
- تعیین منابع تأمین مالی طرح و هزینههای مالی آن
- تحلیل درآمدها و هزینههای طرح
- تعیین عملکرد سود و زیان طرح برای کل سرمایهگذاری و آورده سهام
- بررسیهای اقتصادی
- تعیین جریان خالص نقدی کل سرمایهگذاری
- تحلیل جریان نقدینگی تنزیل شده DCF
- نرخ بازده داخلی IRR
- تعیین ارزش فعلی خالص (npv)
- تعیین نرخ و دوره بازگشت داخلی (pbp) کل سرمایه
- تعیین نرخ و دوره بازگشت داخلی برای آورده سهامداران
- تعیین دوره بازگشت سرمایه
- تحلیل نقطه سربهسر
- شاخص سودآوری PI
- تحلیل حساسیت طرح به هزینههای پیشبینی نشده
- انجام آنالیز حساسیت پروژه و تحلیل ریسک
- تحلیل نسبتهای مالی
- تحلیل اثرات متقابل طرحها (آنالیز تلفیقی)
- تهیه صورتحسابهای مالی
رسیدن به اهداف اقتصادی دولتها در کنار سایر اهداف سیاسی و اجتماعی آنها از طریق اتخاذ و اجرای سیاستهای است که در چهار بخش مجزا به شرح ذیل می باشد؛
سیاستهای مالی
سیاستهای پولی
سیاستهای درآمدی
سیاستهای اقتصادی خارجی
دولتها با اجرای هر یک از سیاستهای فوق ضمن تاثیر گذاشتن بر مولفه های مختلف چون مخارج و هزینه های دولت، مالیاتها، ذخیره ها، نرخ بهره، نرخ ارز، تعرفه ها و سوبسیدها در راستای وظایف سه گانه تثبیتی، تخصیصی و توزیعی به اهداف اقتصادی برای تخصی منابع، توزیع مجدد درآمد، تثبیت اقتصادی و تامین بودجه دولت دست می یابند.
در موضواعت سیاستهای پولی و مالی ضمن طرح مکاتب و دیگاههای اقتصادی در این حوزه، به سیاستهای مال و پولی، عرضه و تقاضای و تعادل کل، عرضه و تقاضای پول و تعادل بازار پول و کالا و در نهایت به ارز و سیستهای مخلف آن و تراز پرداختهای ارزی می پردازیم.
برای ارائه درس سیاستهای پولی مالی موضواعات به شرح ذیل می باشد؛
جهت دسترسی به موضوعات فوق می توانید از لینکهای موجود در بخش پیوندها از جمله سایت بانک مرکزی، مرکز پژوهشای پولی و بانکی، سایت سازمان بورس، مرکز تحقیقات بازار سرمایه و ... استفاده نمایید.
دانشجویان عزیز، در درس سیاستهای پولی مالی نحوه ترزیابی و آزمون دوره به نحو زیر است:
حضور منظم در جلسات: 10 درصد
حضور منظم هم به لحاظ ساعات حضور (حضور سر وقت، رعایت نظم و چارچوبها، توجه کافی به مطالب و استمرار حضور) و نیز تعداد جلسات حضور مطابق مقررات می باشد.
مشارکت در مباحث: 10 درصد
مشارکت موثر در مباحث مطرح شده یل از طریق مطالعات قبلی و پیش از حضور در جلسات بوده و یا توجه کافی در ضمن ارائه مطالب و همفکری و سوالات متناسب، مرتبط و مفید در ضمن مباحث می باشد.
آزمون میان ترم: 30 درصد
سوالات آزمون میان ترم شامل حداقل سه سوال در زمینه مباحث مطرح شده تا زمان آزمون و براساس موضاعات مورد بحث و مبابع معرفی شده می باشد.
آزمون پایان ترم: 30 درصد
سوالات آزمون پایان ترم در قالب چند سوال تشریحی یا تستی و به تناسب دوره نمرات جایگزین برای ارائه به صورت سوال یا سوالات اختیاری در چارچوب مباحث مطرح شده طی دوره و منابع معرفی شده می باشد.
ارائه و سمینار: 20 درصد
موضوعات سمینار مرتبط با مباحث و سرفصل می باشد که نحوه ارزیابی به تناسب انتخاب موضوع، کافی و مفید بودن، نحوه ارائه و میزان تسلط بر موضوع سمینار می باشد.
آقای ارسلان مالک کارگاه دوخت و تولید کفش دست دوز می باشد. خرید مواد اولیه نقدی یا به صورت توسط آقای ارسلان انجام می شود. کارگاه دارای دو کارگر ساده و یک کارگر ماهر می باشد. کلیه دریافتها و پرداختهای نقدی را از طریق حساب شخصی خود انجام می دهد. آقای ارسلان کار خود را با سرمایه ای به مبلغ 10 میلیون تومان برای خرید دو دستگاه دوخت و تجهیزات و لوازم کار به مبلغ 8 میلیون تومان و 2 میلیون تومان برای خرید مواد و مخارج جاری را با اجاره یک زیر زمین شروع نمود. در حال حاضر کارگاه با تولید متوسط 100 جفت کفش در ماه در حال فعالیت است. پس از یک سال فعالیت آقای ارسلان توانسته است با تولید و فروش 1210 جفت کفش 90 میلیون تومان درآمد کسب نماید. آقای ارسلان ماهانه مبلغ 500 هزار تومان اجاره و حدود 100 هزار تومان هزینه های آب و برق و سایر هزینه های مصرفی خرج نموده و به طور متوسط 1.6 میلیون تومان مواد اولیه خریداری و به ازای هر کارگ ساده 800 هزار تومان و هر کارگر ماهر 1200 هزار تومان پرداخت نموده است. در پایان سال آقای ارسلان مبلغ 140 هزار تومان و جه نقد و مبلغ 1.2 میلیون تومان در حساب بانکی خود داردو مبلغ 260 هزار تومان از مشتریان خود طلبکار است و مبلغ 200 هزار تومان هم به یکی از کارگران قرض داده است. در کارگاه آقای ارسلان مواد اولیه به ارزش 1520 هزار تومان وجود دارد و 1.1 میلیون تومان از سفارشهای انجام شده تحویل مشتریان داده نشده که از بابت سفارشهای مذکور مبلغ 120 هزار تومان پیش دریافت نموده است. از بابت هزینه جاری مبلغ 65 هزار تومان بدهی وجود دارد. از صندوق پس انداز محل مبلغ 1 میلیون تومان وام برای دو سال اخذ نموده بود که مبلغ 450 هزار تومان آن تا پایان سال پرداخت شده است. با توجه به کارکرد دستگاه دوخت ارزش فروش آنها حدود 1.3 میلیون کمتر از ارزش خرید آن می باشد. بعد از یک سال و با توجه به رونق کسب آقای ارسلان تصمیم می گیرد با یکی از همکاران خود به نام آقای امید شریک شوند. پس از شش ماه آقایان ارسلان و امید تصمیم می گیرند با ثبت شرکتی نسبت به گسترش و بهبود کسب کار مشارکتی خود اقدام نمایند. با توجه به شرایط کسب و کار و مشتریان خود برای صدور چک و ضمانتهای لازم برای خرید و تامین مواد و احتیاجات کارگاه خود می بایست ضمانت متقابل توسط آنها در قبال بدهکارانشان وجود داشته باشد. در حال حاضر کارگاه با 6 کارگر ساده و 2 گارگر ماهر و خود شرکا در یک زیر زمین به مساحت 150 متر به صورت استیجاری و با 4 دستگاه دوخت در حال فعالیت می باشد که ظرفیت عملی کارگاه در شرایط موجود 200 جفت کفش چرمی در ماه می باشد. با توجه به افزایش سفارش مشتریان به حدود 500 جفت کفش در ماه نیاز به توسعه کسب کار توسط آقایان ارسلان و امید می باشد.
مطالعه موردی:
در مباحث مبانی مدیریت سرمایه گذاری پیشرفته در تکمیل موضوعات در حوزه سرمایه گذاری که در اصول مدیریت مالی 2 مطرح شده است، مطالب جدیدی با هدف آشنایی با ابزار و بازارهای مالی جهت سرمایه گذاری و نحوه ارزش گذاری و تحلیل سرمایه گذاری مطرح می شود. عناوین کلی شامل؛
آشنایی با نرم افزارهای تخصصی در زمینه مدیریت سرمایه گذاری و ارزشیابی اوراق بهادار و نیز انجام پروژه های عملی در خصوص موضاعات مطرح شده لازمه افزایش مهارت در دانش سرمایه گذاری و کاربد مفاهیم و موضاعات نظری می باشد.
منابع مورد استفاده در این زمینه متعدد بوده از آن جمله کتاب سرمایه گذاری: تحلیل و مدیریت اثر چارلز جونز و نیز "تئوری مدرن پرتفولیو و حلیل سرمایه گذاری" اثر ادوین جی، التون، مارتین جی و گرابر می باشد.
فرایندهای تصادفی (Stochastic processes یا Random processes) جنبههای نظری و پایههای ریاضی مربوط به فرایندهای تصادفی را در حوزهٔ ریاضیّات احتمالات مورد مطالعه و تحلیل قرار میدهند. به عنوان سادهترین مثالها، میشود رکوردهای ثبتشده از سیگنالهای مربوط به پدیدههایی همچون زلزله، سیل، امواج دریا، یا تغییرات بازارهای بورس، یا پیامهای ارسالشده در یک شبکهٔ مخابرات را ذکرکرد.
مجموعهای از متغیرهای تصادفی با اندیس مرحله یا زمان که وضعیت یک پدیده یا آزمایش تصادفی را در طول یک دوره نمایش میدهد. متغیرهای تصادفی و اندیس آنها میتوان از انواع گسسته و پیوسته و نیز چند بعدی باشند. مثلاً بررسی وضعیت آب و هوا، تعداد افراد و وضعیت یک بازی در مکانها زمانها یا مراحل مختلف. فرایندهای تصادفی یکی از علوم کاربردی وابسته به احتمال و آمار بوده که در سایر علوم و فنون دیگر کاربرد بسیاری دارد.
فرایندهای تصادفی در ابتدا در علم فیزیک و برای توصیف پدیدههای تصادفی که
حالت آنها در طی زمان تغییر میکند مطرح شد. در مدلسازی هر سیستم تصادفی که حالت
آن در طی زمان (فضا یا سایر پارامترها) تغییر میکند، مدل باید قادر به توصیف حالت
سیستم در طول زمان باشد. به عبارت دیگر مدل شامل دنبالهای از متغیرهای تصادفی است
که پدیده تصادفی را توصیف میکند.
فرض کنید t متغیر زمان و x(t) متغیر تصادفی
متناسب با t باشد. در این صورت یک فرایند تصادفی مجموعهای
از متغیرهای تصادفی {x(t):tЄT} است که در آن x(t) به ازای هر tЄT یک متغیر
تصادفی است.
با این توضیح فرایندهای تصادفی مفهوم تعمیم یافته متغیرهای تصادفی است. برای تعریف
یک فرایند تصادفی داریم:
= T مجموعه اندیس فرایند (فرایند).
x
مقادیر = حالات فرایند.
= S فضای حالات فرایند.
برخی فرایندهای تصادفی معروف
در اصول مدیریت مالی 1 ابتدا کلیاتی در مورد انواع موسسات تجاری و ویژگی های آنها ارائه شده و سپس در مورد اهداف مدیریت مالی و ظایف آن بحث می شود. در خصوص مشاغل مالی و جایگاه آن در سازمان پرداخته می شود. سپس با مروری بر صورتهای مالی و ماهیت آنها به تجزیه تحلیل آنها با استفاده از روشهای مختلف از جمله محاسبه و تحلیل نسبتهای مالی پرداخته می شود. بعد از تحلیل مالی وضعیت موجود براساس اظلاعات موجود و نیز با استفاده از روشهایی نسبت به پیش بینی برخی اقلام صورتهای مالی پرداخته و در نتیجه ترازنامه و صورت و سود زیان پیش بینی شده در قالب بودجه تهیه می شود و بر اساس آن برنامه ریزی مالی صورت می گیرید. از جمله مفاهیم اساسی در دانش مالی مفهوم ارزش زمانی پول است که مبنای بسیاری از محاسبات و تحلیلهاست. ارزش فعلی و ارزش آتی پول امکان محاسبه بازدهی را در مسایل مالی ممکن می سازد. با توجه به مفهوم بازدهی و نیز برگشت سرمایه امکان ارزیابی مالی طرحها فراهم می شود و لذا می توان نسبت به بودجه بندی سرمایه ای اقدام نمود. همچنین مدیریت دارایی های جاری و به طور خاص مدیریت سرمایه درگردش از دیگر مباحث اساسی است.
در ریاضایت مالی مدل (Blacke-Derman-Toy BDT) یک مدل نرخ کوتاه مدت در قیمت گذاری اواراق قرضۀ سوآپ و سایر اوراق مشتقه دیگر است. این مدل اولین بار توسط فیشر بلک – امانوئل درمان و بیل توی معرفی شد که در سال ۱۹۸۰ در شرکت گلدمن ساکس مورد استفاده قرار گرفت و همچنین در سال ۱۹۹۰ در مجله تحلیل گران مالی منتشر شد و نحوۀ ایجاد این مدل در یکی از فصلهای زندگینامۀ امانوئل به نام " زندگی من " آورده شدهاست.
در واقع مدل BDT یک مدل عاملی است که تنها یک عامل تصادفی یعنی همان نرخ بهرۀ کوتاه مدت اولیه، تعیین کنندۀ تمام تغییرات رفتار نرخ بهره در آینده است و این اولین مدلی است که رفتار بازگشت به میانگین سهام را با یکی از توزیعهای نرمال به نام توزیع دو جملهای ترکیب میکند.
بر اساس این مدل دنیای مالی شامل شبکهای از مشتقات نرخ بهره است، به عیارت سادهتر ما برای نرخ بهره در آینده دو حالت نظر میگیریم:
حالت اول: به احتمال ۵۰٪ نرخ بهره در آینده یا افزایش مییابد
حالت دوم :یا به احتمال۵۰٪ نرخ بهره در آینده کاهش مییابد
میتوان نرخهای بهره را بر اساس توزیع دو جملهای تا بینهایت ادامه داد و این مدل نشان میدهد که از یک معادلۀ دیفرانسیل تصادفی پیوسته زیر تبعیت میکند:
d ln(r)=[θt+(σ't/σt) ln(r)]dt]+σt dWt
r= نرخ بهرۀ کوتاه مدت در زمان t
θ_t= ارزش دارایی مبنا در زمان سر رسید اوراق
σ_t= انحراف معیار یا نوسانات نرخ بهره کوتاه مدت
W_t= دیفرانسیل آن است یک حرکت براونی استاندارد تحت اندازهگیری احتمال ریسک خنثی که وجود دارد:
مدل زیر برای اثبات نوسانت نرخ بهرۀ کوتاه مدت
d ln(r)=θt dt+σdWt